رنگ اکریلیک چیست؟

رنگ اکریلیک نوعی رنگ متشکل از رنگدانه های معلق است که در بستر امولسیون پلیمری آکریلیک ساخته می شود. این نوع رنگ به دلیل زمان خشک شدن سریع، تطبیق پذیری و توانایی ایجاد طیف گسترده ای از بافت ها و جلوه ها شناخته شده است. رنگ اکرلیک بر پایه آب بوده به این معنی که می توان آن را با آب رقیق و به راحتی شستشو داد. رنگ اکرولیک در صنعت ساختمانی و هنر کاربرد دارد. این رنگ معمولاً توسط هنرمندان مبتدی و حرفه ای، برای پروژه های هنری مختلف مانند نقاشی روی بوم، چوب، کاغذ و سطوح دیگر استفاده می شود.

ویژگی های رنگ اکریلیک

رنگ اکرولیک دارای چندین ویژگی منحصر به فرد است. به سرعت و  معمولا در عرض 15-20 دقیقه خشک شده و یک فیلم انعطاف پذیر و بادوام را ایجاد می کند. این رنگ بر پایه آب است، به این معنی که می توان آن را با آب رقیق نمود. رنگ اکریلیک به دلیل طیف زنده و براقی از جدول رال کلاسیک رنگ درمیان کاربران شهرت و محبوبیت بسیار دارد.

همچنین توانایی آن در ثبات رنگ در مدت زمان طولانی و بدون محو شدن زبانزد می باشد. می توان از آن بر روی سطوح مختلف از جمله دیوار، بوم، چوب، کاغذ و حتی پارچه استفاده کرد. علاوه بر این، رنگ اکرلیک همه کاره است و می تواند در تکنیک های مختلف نقاشی مانند لایه بندی، لعاب و ایمپاستو استفاده شود.

مزایا و معایب

مزایای رنگ اکریلیک:

رنگ اکریلیک چندین مزیت دارد. به سرعت خشک شده و برای سلامت انسان کاملا بی ضرر می باشد. همچنین به زنده بودن رنگ ها و دوامش معروف است.

• بوی کم: رنگ اکریلیک به دلیل عدم نیاز به استفاده از تینر و رقیق کننده های قوی بوی نامطبوعی ندارد.
• انعطاف پذیری: رنگ های اکریلیک بسیار انعطاف پذیر است و بر روی تمامی سطوح اعم از کاغذ، پارچه، چرم، چوب و …. قابل اجرا می باشد. این رنگ نسبت به رنگ روغن دیرتر ترک می خورد.
• پایداری: رنگ اکرولیک بر پایه آب است، لذا مقاومت آن بعد از خشک شدن زیادتر می گردد.
• قابلیت شستشو: رنگ های اکریلیک را می توان به راحتی با آب و صابون تمیز کرد.
• سرعت خشک شدن: این رنگ بسیار سریع خشک می شود و بعد از خشک شدن براحتی قابل ترمیم است.
• غلظت بالا: پوشش رنگ های اکریلیک بسیار بالا بوده و به همین دلیل استفاده از آن ها مقرون به‌صرفه می باشد.
• طیف رنگی گسترده: رنگ های اکرولیکی دارای طیف های رنگی گسترده و بی نظیری بوده و با استفاده از ورنیش ها براحتی قابل تغییر رنگ است.
• سلامت: اکرولیک به محیط زیست و سلامتی انسان ضرر نمی رساند
• دوام: در مقابل نور خوشید و اشعه‌ی ماوراءبنفش بسیار مقاوم است و تغییر رنگ نمی‌دهد.

معایب رنگ اکریلیک:

• حساسیت به دمای کم: رنگ اکریلیک در دمای پایین و سرما دیر خشک می شود.
• مقاومت در برابر ضربه: رنگ اکرولیک در برابر ضربات شدید قابل شکستن است.

کاربرد رنگ اکرلیک

رنگ اکرلیک را می توان بر روی سطوح مختلف از جمله انواع دیوار، بوم، چوب، کاغذ و حتی فلز اجرا کرد. می توان از آن در هنر مانند هنر نقاشی و حتی ایربراش استفاده نمود. این رنگ همه کاره است و با آب یا پلیمر اکرلیک رقیق می شود تا جلوه ها و بافت های متفاوتی ایجاد کند. رنگ اکریلیک همچنین در پروژه های ترکیبی استفاده شده و به هنرمندان این امکان را می دهد که آن را با مواد دیگری مانند عناصر کلاژ یا پاستل ترکیب کنند.

علاوه بر این، رنگ اکرولیک برای تکنیک‌های خاصی مانند لعاب یا لایه‌بندی کمتر مناسب است، زیرا در صورت استفاده در لایه‌های ضخیم می‌تواند مات شود. به طور کلی، این نوع رنگ به دلیل زمان خشک شدن سریع، تطبیق پذیری و رنگ های زنده، انتخاب محبوبی محسوب می شود. اما ممکن است بهترین گزینه برای هر تکنیک یا سبک نقاشی نباشد.

آیا رنگ اکرولیک سمی است؟

رنگ اکریلیک به طور کلی در طیف مواد شیمیایی غیر سمی در نظر گرفته می شود، اما همیشه توصیه این است که برند و مشخصات محصول را از نظر هرگونه اطلاعات ایمنی یا هشدار بررسی کنید. برخی از رنگ‌های اکریلیک ممکن است حاوی مواد شیمیایی باشند که در صورت بلع یا استنشاق به مقدار زیاد، می‌توانند مضر باشند. بنابراین استفاده از آن‌ها در مکان‌هایی با تهویه مناسب و اجتناب از تماس مستقیم با پوست یا چشم پیشنهاد می شود.

مقاومت رنگ اکرولیک

رنگ اکریلیک به دلیل دوام و مقاومت در برابر عوامل جوی شناخته شده است و برای سطوح خارجی و داخلی گزینه مناسبی محسوب می شود. این محصول می تواند در برابر نور خورشید، رطوبت و تغییرات دما بدون محو شدن یا ترک خوردن مقاومت کند. با این حال، همیشه توصیه می شود از یک رزین محافظ یا درزگیر برای محافظت بیشتر، به ویژه برای استفاده در فضای باز استفاده کنید.

رنگ اکرولیک برای رنگ آمیزی سطوح فلزی

رنگ اکرلیک را می توان بر روی سطوح فلزی استفاده کرد، اما ممکن است مانند سایر رنگ هایی که به طور خاص برای فلز طراحی شده اند، نچسبند. توصیه می شود قبل از استفاده از رنگ اکریلیک از پرایمر مخصوص سطوح فلزی استفاده کنید تا از چسبندگی و دوام بهتر مطمئن شوید. علاوه بر این، استفاده از یک پوشش شفاف یا رزین پس از خشک شدن رنگ می تواند به محافظت از آن و افزایش طول عمر بر روی سطوح فلزی کمک نماید.

پرایمر رنگ اکرولیک

آستر رنگ اکریلیک نوعی پرایمر است که به طور خاص برای استفاده با رنگ اکریلیک طراحی شده است. این آستری یک پوشش آماده سازی است که قبل از اعمال رنگ اکریلیک روی سطح اجرا می شود. هدف از استفاده از پرایمر ایجاد سطحی صاف و یکدست برای چسباندن رنگ و همچنین افزایش دوام و طول عمر آن است. پرایمرهای رنگ اکریلیک معمولاً بر پایه آب هستند و می توان آنها را با قلم مو، غلتک یا به صورت اسپری اعمال کرد. این آستری ها در فرمولاسیون های مختلف و در سه حالت شفاف، سفید یا رنگی وجود دارند و می توانند بر روی سطوح متفاوت از جمله فلز، چوب و پلاستیک اجرا شوند.

تفاوت رنگ اکریلیک با رنگ روغنی

رنگ اکریلیک و رنگ روغن دو نوع مختلف رنگ با ویژگی های متمایز هستند که گاها به اشتباه یک نوع در نظر گرفته می شوند.

رنگ اکرلیک بر پایه آب بوده و به سرعت خشک می شود. از رنگدانه های معلق در امولسیون پلیمری اکریلیک ساخته شده است. به دلیل تطبیق پذیری آن شناخته شده است، زیرا می توان از آن بر روی سطوح مختلف مانند بوم، چوب، کاغذ و حتی فلز استفاده کرد. رنگ اکریلیک همچنین به دلیل رنگ های زنده و توانایی حفظ رنگ خود در طول زمان شناخته شده است. به راحتی با آب تمیز می شود و نیازی به حلال خاصی ندارد.

اما رنگ روغن از رنگدانه های معلق در روغن (معمولاً روغن بذر کتان) ساخته می شود. در مقایسه با رنگ اکریلیک، زمان خشک شدن کمتری دارد که امکان ترکیب و لایه بندی بیشتر رنگ را فراهم می کند. رنگ روغن به دلیل رنگ های غنی و عمیق و توانایی آن در ایجاد سطوح صاف و براق معروف است. رنگ روغن اغلب به دلیل دوام طولانی مدت آن ترجیح داده می شود.

به طور خلاصه، تفاوت اصلی بین رنگ اکریلیک و رنگ روغن، زمان خشک شدن، ویژگی های جابجایی و نوع سطحی است که برای آن مناسب تر است.

تفاوت رنگ اکرولیک با رنگ پلاستیک

رنگ اکریلیک و رنگ پلاستیک دو نوع متفاوت رنگ با ویژگی های متمایز هستند.

رنگ پلاستیک به طور خاص برای استفاده در سطوح پلاستیکی فرموله شده است. به گونه ای که به خوبی به پلاستیک می چسبد و پوششی بادوام ارائه می دهد. رنگ پلاستیک معمولاً بر پایه روغن یا بر پایه حلال است، به این معنی که برای نازک شدن و تمیز کردن به نوع خاصی از حلال نیاز دارد. همچنین ممکن است به یک پرایمر یا تقویت کننده چسبندگی برای اطمینان از چسبندگی مناسب به سطح پلاستیک نیاز داشته باشد.

به طور خلاصه، در حالی که هم رنگ اکریلیک و هم رنگ پلاستیک را می توان برای نقاشی استفاده کرد، ترکیبات و خواص متفاوتی دارند. رنگ آکریلیک همه کاره است و می تواند بر روی سطوح مختلف استفاده شود، در حالی که رنگ پلاستیک به طور خاص برای استفاده روی سطوح پلاستیکی فرموله شده است.

انواع رنگ های اکریلیک ساختمانی

انواع مختلفی از رنگ های اکریلیک وجود دارد که معمولا در پروژه های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از رایج ترین انواع آن عبارتند از:

5. رنگ اکریلیک خارجی: این نوع رنگ به طور خاص برای مقاومت در برابر شرایط بیرونی مانند اشعه ماوراء بنفش، رطوبت و تغییرات دما فرموله شده و اغلب برای رنگ آمیزی دیوارهای خارجی ساختمان ها استفاده می شود.
6. رنگ اکریلیک داخلی: این نوع رنگ برای استفاده در دیوارها و سطوح داخلی طراحی شده است. معمولا بوی کم دارد و به سرعت خشک می شود و برای پروژه های داخلی مناسب است.
7. رنگ اکریلیک براق: این نوع رنگ دارای روکش براق و بازتابنده است. معمولا برای برجسته کردن جزئیات معماری یا ایجاد ظاهری شیک و مدرن استفاده می شود.
8. رنگ اکریلیک ساتن: رنگ ساتن دارای روکش نرم و مخملی است که بین دونوع مات و براق قرار می گیرد و معمولا برای رنگ آمیزی دیوارها و سقف در ساختمان های مسکونی و تجاری استفاده می شود.
9. رنگ اکریلیک مات: رنگ مات دارای پوششی صاف و غیر بازتابنده است. اغلب برای ایجاد ظاهری صاف و یکنواخت بر روی دیوارها و سایر سطوح استفاده می شود.

اینها تنها چند نمونه هستند و ممکن است انواع دیگری از رنگ های اکرولیک مخصوص برای کاربردهای ساختمانی خاص وجود داشته باشد.

شست و شوی رنگ آکرولیک

سطوح رنگ شده با رنگ اکرلیک قابل شستشو هستند. با این حال، مهم است که از یک روش تمیز کردن ملایم و بدون سایش استفاده کنید و از مواد شیمیایی قوی خودداری نمایید، زیرا ممکن است به رنگ آسیب برساند.

روش شست وشو به نوع زیرسازی و پرایمر و برند رنگ اصلی  آن بستگی فراوان دارد. درصورتی ‌زیرسازی‌ با رنگ روغن، بعد از خشک شدن رنگ، به راحتی می توان آن را شست و شو داد. اما اگر از رنگ پلاستیک به‌عنوان آستری استفاده کردید باید بدانید که قابلیت شستشوی رنگ اکریلیک بسیار کاهش پیدا خواهد کرد.

حلال های رنگ آكرليك

حلال رنگ آکرلیک ماده ای است که برای رقیق کردن یا حل کردن رنگ از آن استفاده می شود. به منظور تمیز کردن برس ها و سایر ابزارهای رنگ آمیزی و همچنین برای پاک کردن رنگ خشک شده از حلال استفاده می شود. حلال های رنگ اکریلیک می توانند متفاوت باشند، برخی از حلال های رایج این رنگ آب، الکل صنعتی و الکل های معدنی هستند. انتخاب حلال مناسب در کاربرد رنگ اکریلیک اهمیت بسیار دارد.

روش رنگ آمیزی سطوح با رنگ اکریلیک

برای استفاده از رنگ اکرلیک برای رنگ آمیزی سطوح، به چند وسیله مانند قلم مو، پالت و سطح مناسب برای رنگ آمیزی نیاز دارید. مراحل استفاده از رنگ اکریلیک به شرح زیر است:

1. سطح خود را آماده کنید: مطمئن شوید که سطح تمیز و خشک است. در صورت لزوم، می توانید سطح را قبل از استفاده با آستری مخصوص بپوشانید.
2. رنگ را آماده کنید: رنگ های مورد نظر رنگ اکریلیک را روی پالت خود از تیوپ خارج نمایید. برای ایجاد سایه های جدید می توانید رنگ های مختلف را با هم ترکیب کنید.
3. قلم مو خود را آغشته کنید: قلم مو را به رنگ آغشته کرده و مطمئن شوید که به طور یکنواخت پوشش داده شده است. همچنین می توانید از اندازه ها و شکل های مختلف براش برای افکت های متفاوت استفاده کنید.
4. رنگ را اعمال کنید: با استفاده از قلم مو شروع به اعمال رنگ روی سطح خود کنید. برای ایجاد عمق و بافت می توان رنگ را لایه لایه اجرا کرد. توجه داشته باشید که رنگ اکریلیک به سرعت خشک می شود، بنابراین این نکته را کارخود در نظر بگیرید.
5. برس های خود را تمیز کنید: پس از اتمام نقاشی، برس های خود را با آب و صابون ملایم تمیز کنید. رنگ اکریلیک بر پایه آب است، بنابراین می توان آن ها را به راحتی با آب شستشو داد.
6. فرصت دهید تا رنگ خشک شود: رنگ اکریلیک معمولاً در عرض 15-20 دقیقه خشک می شود، اما بسته به ضخامت رنگ، رطوبت و دمای محیط می تواند بیشتر طول بکشد. اطمینان حاصل کنید که قبل از اعمال لایه های اضافی، رنگ کاملا خشک شده باشد.

از آزمایش با تکنیک ها و سبک های مختلف لذت ببرید!